Stres Nedir?
Stres engellenme,zorlanma ve kısıtlanma durumlarında otomatik ortaya çıkan tepkilerdir. Genelde kaygı ile karıştırılır. Stres bir neden sonuce ortaya çıkan tepki durumudur. Kaygı ise ortada bir sebep yokken bile kişide oluşabilir. Sürekli kaygı hali yerleşmiş bir insanda, beraberinde stresin de yer etmesi doğaldır. Stres yeme-içme, uyuma, korunma gibi temel ihtiyaçlarımız engellendiğinde daha çok ortaya çıkar.
Stres tamamen kişinin algıları ve bu algı eşliğinde olaya yüklediği anlamla alakalıdır. Verilen tepki insanın korunma içgüdüsü olan saldır ve kaç savunmasıdır. Kişinin algılarla birlikte olayı yönetebilme becerisini kazanmak stresle başetmede en etkili yoldur.
Stersten tamamen kurtulmak değil, stresle başetme kabiliyetini kazanmak istenilendir. Çünkü stres hayatın bütününde yaşam içinde daima olacaktır. Değişen hayat şartları değişen koşulları da beraberinde getirdiği için uyum yakalama çabası gerekir.
Stres hayatın içinde hayata uyum sağlama gayretidir. Olumlu yanlarına değinmek gerekirse,kişinin olaylarda tecrübe edindiği süreci de temsil eder. Stresli durumlarda kazanılan tecrübe ve öğrenmeler, daha sonraki dönemler için daha kolay halledilen kazanımları oluşturur. Stres, yaşanan olaylarda hızlı hareket gerektirdiği için karar verme konusunda yardımcı unsurdur. Kişileri harekete geçirmede hız kazandırır. Optimum seviyede olduğu sürece stres kişilere olumlu yansır.
Stres sadece olumsuzlarda değil, bazan olumlu olaylarda da insanı etkiler. Evlilik, iş terfisi gibi yeni düzen ve süreklilik arzeden değişimlerde bireyde stres oluşabilir. Çünkü bu durumlar, düzeni devam ettirme veya geriye düşüş kaygılarını da barındırır.Strese bakıldığında olaylara sebep olduğu gibi olaylar sonunda sonuç olarak da karşımıza çıkar.
Hamilelik, iş veya bir yakının kaybı, uyku ve kaygı bozuklukları, hastalıklar, yeme bozuklukları, öfke sorunları, felç gibi birçok hastalıklar uzun vadede stresin sebep olduğu olaylardır.yine bu rahatsızlıklar sonucunda da stres oluşur. Yani stres, hem sebep hem de sonuç olma özelliğini taşır.
Stres durumunda, kişinin savunma tepkilerine girmeden olayı doğru anlayıp, analiz edip o sorunu farkındalıkla çözme ve yönetme becerisi hedeflenendir. Çünkü stres oluşturabilecek çok şey hayatın içinde daima olacaktır.
Önemli olan kişinin kendine uygun ve uygulayabileceği etkin teknik ve yöntemlerle sıkıntılı durumu kendi lehine döndürmesidir. Ancak bu durumda yönetim becerisi ile stresle başetmede etkilidir.
Stres, aslında buzdağının görünen kısmıdır. Strese sebep olan ve sorun-tehdit algısı veren ana konulara bakılması gerek..Hipnozterapi ve psikoterapi, stresle başetmede etkili destek çalışmalardır.